Λίγα λόγια για τη διάλεξη

Όταν το 1924 ο υπερρεαλισμός ταρακούνησε το Παρίσι με την έκδοση του Μανιφέστου του Υπερρεαλισμού και του πρώτου τεύχους του περιοδικού Η Υπερρεαλιστική Επανάσταση (La Révolution surréaliste), το κίνημα ήταν σχεδόν αποκλειστικά γαλλικό, επικεντρωμένο κυρίως στη λογοτεχνία. Στα εκατό χρόνια που μεσολάβησαν, ο υπερρεαλισμός εξαπλώθηκε σε άλλες χώρες της Ευρώπης, μέσα σ ’αυτές και η Ελλάδα, και σε όλες τις ηπείρους, από την Ιαπωνία ως την Αίγυπτο και από το Μεξικό ως την Αυστραλία, γιγαντώθηκε στο χώρο των εικαστικών, και συνεχίζει να είναι μια σταθερή επιρροή για καλλιτέχνες, συγγραφείς και διανοητές παντού στον κόσμο. Το 2022 η Μπιενάλε της Βενετίας πήρε τον τίτλο της, «Το Γάλα των Ονείρων» (“The Milk of Dreams”), από την υπερρεαλίστρια ζωγράφο και συγγραφέα Λεωνόρα Κάρινγκτον, ενώ οι πρόσφατες, blockbuster εκθέσεις στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης και στην Τέιτ στο Λονδίνο, «Υπερρεαλισμός πέρα από σύνορα» (“Surrealism Beyond Borders,” 2022), και στο Κέντρο Πομπιντού στο Παρίσι, «Υπερρεαλισμός» («Surréalisme», 2024) δείχνουν πως ο υπερρεαλισμός είναι όχι απλά επίκαιρος, αλλά και απίστευτα ελκυστικός για το σύγχρονο κοινό. Πού οφείλεται η τρομερή επιτυχία του υπερρεαλισμού, του μακροβιότερου όλων των πρωτοποριακών κινημάτων; Γιατί μπόρεσε να εξαπλωθεί με τέτοια ευρύτητα; Γιατί ο υπερρεαλισμός μας γοητεύει ακόμα; Έχοντας ως εφαλτήριο αυτά τα ερωτήματα, η παρουσίαση επικεντρώνεται σε μια θεώρηση του υπερρεαλισμού ως ενός προγραμματικά παγκόσμιου, οικουμενικού, κινήματος, με ειδική αναφορά στην ιστορία και κληρονομιά του ελληνικού υπερρεαλισμού.  

Η διάλεξη θα γίνει στα ελληνικά.

Λίγα λόγια για την ομιλήτρια

Η Έφη Ρέντζου είναι καθηγήτρια Γαλλικής Λογοτεχνίας στο πανεπιστήμιο του Πρίνστον (Princeton University). Το ερευνητικό της έργο και η διδασκαλία της εστιάζονται στον μοντερνισμό και τις ιστορικές πρωτοπορίες με ιδιαίτερη έμφαση στον υπερρεαλισμό, στην πολιτική διάσταση της λογοτεχνίας και της τέχνης, σε ζητήματα ποιητικής θεωρίας, και στην αλληλεπίδραση εικόνας και κειμένου. Έχει δημοσιεύσει τις μονογραφίες Littérature malgré elle: Le surréalisme et la transformation du littéraire (2010), Concepts of the World: The French Avant-Garde and the Idea of the International  (2022), και έχει επιμεληθεί το συλλογικό τόμο 1913, Τhe Year of French Modernism (2020), και πολλά άρθρα και δοκίμια σε περιοδικά και συλλογικούς τόμους. Έχει δημοσιεύσει, επίσης, σε καταλόγους εκθέσεων των  Metropolitan Museum, Centre Georges Pompidou, Guggenheim, και Musée de l’art Moderne de Strasbourg, και είναι συνεπιμελήτρια της έκθεσης “Objets en question: Archéologie, ethnologie, avant-garde” στο Musée du Quai Branly (12 Φεβρουαρίου-22 Ιουνίου 2025). Το επόμενο βιβλίο της έχει ως τίτλο The Original Antifa: Surrealism Against Fascism. Είναι ιδρυτικό μέλος της Διεθνούς Εταιρίας για την Μελέτη του Υπερρεαλισμού (International Society for the Study of Surrealism, ISSS), της οποίας ήταν πρόεδρος για την περίοδο 2021-2023.