Με λύπη ανακοινώνουμε τον θάνατο της Σόφης Παπαγεωργίου στις 24 Μαρτίου 2025. Υπηρέτησε στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη από τη θέση της Βιβλιοθηκαρίου για 36 συναπτά έτη. Προσλήφθηκε το 1969, μετά τη συνταξιοδότηση της Ευρυδίκης Δημητρακοπούλου. Η θητεία της Σόφης στη Γεννάδειο εκτείνεται από τα τελευταία χρόνια της υπηρεσίας του Francis R. Walton στη θέση του Διευθυντή έως και την άφιξη της σημερινής μας διευθύντριας, Μαρίας Γεωργοπούλου.

Η Σόφη σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης και απέκτησε πτυχίο Βιβλιοθηκονομίας από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις Urbana-Champagne. Αφού υπηρέτησε για επτά χρόνια ως Βοηθός Βιβλιοθηκάριος, προήχθη σε Αναπληρώτρια Βιβλιοθηκάριο το 1976, όταν ο Walton συνταξιοδοτήθηκε και ήταν επιφορτισμένη με την καθημερινή λειτουργία της Βιβλιοθήκης ενώ οι καθηγητές που υποστηρίζονταν σε ετήσια βάση από το Ίδρυμα Kress είχαν αναλάβει τα διευθυντικά καθήκοντα στη Γεννάδειο. Το 1980, η Σόφη προήχθη στη θέση της Βιβλιοθηκαρίου, ενώ το 1984 τη θέση της Διευθύντριας ανέλαβε η Μπεάτα Παναγοπούλου.

Στη διάρκεια της θητείας της, οι συλλογές της Γενναδείου εμπλουτίσθηκαν με περισσότερους από χίλιους τίτλους ετησίως και τις δωρεές σημαντικών αρχείων (συμπεριλαμβανομένου του αρχείου του Ίωνα Δραγούμη το 1977-78). Στα μέσα της δεκαετίας του 1980, η ζήτηση από τους αναγνώστες για περισσότερο χρόνο δυνατότητας έρευνας ήταν τέτοια που η Βιβλιοθήκη καθιέρωσε ωράριο λειτουργίας δύο φορές την εβδομάδα -κάθε Τρίτη και τη Πέμπτη- έως τις 8.00 το βράδυ! Αλλά η μείωση του ελεύθερου χώρου στα βιβλιοστάσια και η καταπόνηση του αρχικού κτιρίου λόγω παλαιότητας σήμαιναν, επίσης, ότι η Σόφη έπρεπε να αντιμετωπίσει τον εφιάλτη κάθε Βιβλιοθηκάριου: το αναγκαίο κλείσιμο για εργασίες ανακαίνισης. Κατά τη διάρκεια της θητείας της, ίσως το πιο εντυπωσιακό από αυτά τα έργα ήταν η δημιουργία υπογείου κάτω από το κεντρικό Αναγνωστήριο. Υπήρξαν, ωστόσο, και άλλες κρίσεις. Το 1985, το προσωπικό ανακάλυψε ότι 363 τόμοι βιβλίων είχαν κλαπεί κατά τη διάρκεια του έτους. Την επόμενη χρονιά ένας αναγνώστης πιάστηκε όχι μόνο να γράφει σε βιβλία, αλλά και να κλέβει ένα από αυτά. Δεν συνδέθηκε όμως ποτέ με την προγενέστερη μαζική κλοπή.

Παρά τις προκλήσεις αυτές, οι συλλογές της Γενναδείου συνέχισαν να αυξάνονται, συχνά μέσω δωρεών, και τα συστήματα αποθήκευσης και ταξινόμησης των βιβλίων όσο και η επαναφορά της βιβλιοθήκης στην πρότερη ομαλή λειτουργία της εξελίχθηκαν σταθερά. Τον Ιούλιο του 1990, η Σόφη πήρε την υποτροφία Mortenson στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, όπου μελέτησε το σύστημα «αυτοματοποιημένου καταλόγου». Επιστρέφοντας, συνεργάστηκε με τους βιβλιοθηκάριους άλλων ιδρυμάτων/οργανισμών στην Αθήνα, με στόχο να ενσωματωθούν οι συλλογές της Γενναδείου στον ευρύτερο ηλεκτρονικό κατάλογο που σήμερα ονομάζεται Ambrosia.

Ήταν μέλος της Αμερικανικής Τιμητικής Εταιρείας BΦM, της Ένωσης Ελλήνων Βιβλιοθηκονόμων, της Εταιρείας Βιβλιοφίλων και της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος. Η Σόφη είχε δημοσιεύσει εκτενώς στα ελληνικά και στα αγγλικά επιστημονικά άρθρα, καταλόγους εκθέσεων καθώς και αυτοτελείς μελέτες με επίκεντρο τις συλλογές της Γενναδείου, όπως Περιηγητές και ζωγράφοι στην Κόρινθο 12ος - 19ος αιώνας (Αθήνα, 2009), Αμερικανοί ιεραπόστολοι στην Ελλάδα, 1820-1850. (Αθήνα, 2001), Ίμβρος, η ιστορία ενός ελληνικού νησιού. (Αθήνα, 1994) και Σαμοθράκη. Ιστορία του νησιού από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια ως το 1914. (Αθήνα,  1982).

Συνταξιοδοτήθηκε το Φεβρουάριο του 2006, έχοντας εμπλουτίσει τη Γεννάδειο με χιλιάδες βιβλία, έχοντας επιβλέψει τη διαχείριση και διατήρηση των απίστευτα ποικίλων και πολύτιμων συλλογών της και, το σημαντικότερο, έχοντας διευκολύνει την έρευνα αμέτρητων ερευνητών. Όσο τίποτε άλλο, αυτή η βοήθεια, η ενθάρρυνση και η υποστήριξη που παρείχε - όπως αποτυπώνεται σε τόσες υποσημειώσεις ευχαριστιών από πολλούς μελετητές - είναι μια άσβεστη κληρονομιά.

Τα θερμά μας συλλυπητήριά στην οικογένειά της.

Mark Lawall και Μαρία Γεωργοπούλου